« Ο Ι. Καποδίστριας, επέβαλε αποφασιστικά κανόνες καραντίνας.
Οι πολιορκημένοι του Μεσολογγίου αναγκάστηκαν να καταναλώσουν οτιδήποτε ήταν δυνατό να μασηθεί»
Με στόχο
-την ανάδειξη της μοναδικής πολιτικής διορατικότητας του ιατρού- διπλωμάτη και πρώτου κυβερνήτη της Ελλάδος ΙΩΑΝΝΗ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ,
-την γνωστοποίηση ότι τα σημερινά πρωτόκολλα κατά της πανδημίας βασίζονται στα δικά του υγειονομικά μέτρα που εφάρμοσε το 1828 κατά της πανδημίας της πανώλης στην Ελλάδα,
-την αναγνώριση του σθένους και της ευρηματικότητας των ιατρών που προσέφεραν τις υπηρεσίες τους στους τραυματίες της επανάστασης του 1821,
-την καταγραφή του έργου της Τοπικής Αυτοδιοίκησης στον καθημερινό πολυμέτωπο αγώνα κατά της πανδημίας και
-την προβολή του ρόλου της Δημόσιας Υγείας στην Επανάσταση του 1821, αλλά και της ιστορίας της Δημόσιας Υγείας στη χώρα μας,
πραγματοποιήθηκε με μεγάλη επιμέλεια την 21η Μαρτίου το ιδιαίτερο, συγκινητικό και ταυτόχρονα επίκαιρο – λόγω της πολλαπλής θεματικής του- επετειακό αφιέρωμα του Δήμου Κορδελιού Ευόσμου δια της Αντιδημαρχίας Κοινωνικής Προστασίας – Δημόσιας Υγείας – ΚΕΠ σε συνεργασία με την Δημοτική Κοινωφελή Επιχείρηση.
με θέμα « Η ΠΡΩΤΗ ΚΑΡΑΝΤΙΝΑ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΜΕ ΝΟΜΟ ΤΟΥ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑ & Η ΙΑΤΡΙΚΗ ΠΕΡΙΘΑΛΨΗ ΤΩΝ ΑΓΩΝΙΣΤΩΝ ΤΟΥ 1821»
«Σας ευχαριστώ πολύ για την τιμητική πρόταση σας να χαιρετίσω την εκδήλωσή που οργανώνετε με αφορμή την 200η επέτειο μετά την Επανάσταση. Το θέμα σας εκτός από το πρωτότυπο ιστορικό ενδιαφέρον του, είναι, δυστυχώς, και επίκαιρο λόγω της πανδημίας. Όπως γνωρίζετε, αναγνωρίζοντας τις μεγάλες προκλήσεις που θέτει αυτή η δύσκολη συγκυρία, η Επιτροπή "Ελλάδα 2021" αποφάσισε να προσαρμόσει ορισμένες δράσεις της, προκειμένου να συνδράμει με ουσιαστικές πρωτοβουλίες στην αντιμετώπιση της πανδημίας. Έτσι, προχώρησε στην οικονομική ενίσχυση μίας ιατρικής έρευνας για το πρώτο ελληνικό φάρμακο κατά της covid-19 αλλά και στη δωρεά 18 κινητών κλινών Μονάδας Εντατικής Θεραπείας στο Εθνικό Σύστημα Υγείας. Και οι δύο αυτές πρωτοβουλίες έγιναν στη Θεσσαλονίκη, στο Νοσοκομείο "Γ. Παπανικολάου". Μια χρονιά που, παρά τις δυσκολίες, θα την τιμήσουμε όπως της αξίζει. Ήδη υλοποιούνται, με τη βοήθεια της τεχνολογίας, μια σειρά από δράσεις και εκδηλώσεις υπό την αιγίδα της Επιτροπής, οι οποίες αναδεικνύουν πτυχές της Επανάστασης του 1821, προβάλλουν την ιστορία των 200 χρόνων και τα πρόσωπα που τη σημάδεψαν, και ανοίγουν μια συζήτηση για την Ελλάδα του μέλλοντος. Κλείνοντας, θα ήθελα να σας ευχαριστήσω ακόμη μια φορά για την πρόσκληση . Ελπίζω ότι, όταν οι συνθήκες το επιτρέψουν, θα πραγματοποιήσω στα μέρη σας εκείνο το ταξίδι που δεν πρόλαβα να κάνω λόγω των διαδοχικών περιοριστικών μέτρων που επιβλήθηκαν εξαιτίας της πανδημίας».
Ο Δήμαρχος Κορδελιού Ευόσμου κ. Κλεάνθης Μανδαλιανός κατά της διάρκεια της ομιλίας του είπε «Τρεις μέρες πριν από την εθνική μας επέτειο της 25Ης Μαρτίου και τίποτα γύρω μας δεν θυμίζει γιορτή και χαρά!Βρισκόμαστε λίγα μέτρα από τον ναό του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου ο οποίος φέτος για δεύτερη χρονιά δεν θα πανηγυρίσει, βρισκόμαστε επί της οδού Μ. Αλεξάνδρου η οποία κάθε χρόνο τέτοια μέρα ήταν ήδη σημαιοστολισμένη και στην οποία κάθε χρόνο γινόταν η μεγάλη μας μαθητική παρέλαση – φέτος όμως για δεύτερη χρονιά δεν θα χειροκροτήσουμε και δεν θα χαρούμε την μαθητική κοινότητα και όλους τους συλλόγους και φορείς του δήμου μας να παρελαύνουν, βρισκόμαστε στο Πολιτιστικό Κέντρο, Ευόσμου, όπου αυτό το θέατρο κάθε χρόνο γέμιζε από σχολεία, και εδώ σ αυτήν την σκηνή ζωντάνευε η ιστορία μας, μέσα από τις μαθητικές παραστάσεις και φέτος είναι άδειο/ Δεν είμαι ιστορικός και δεν θα σας απευθύνω λόγο ιστορικό. Είμαι γιατρός και είναι η πρώτη μου θητεία ως δήμαρχος και μ αυτήν την διπλή μου ιδιότητα θα σας μιλήσω σήμερα από καρδιάς, Σ αυτόν τον υγειονομικό πόλεμο βρέθηκα από την πρώτη μέρα στην πρώτη γραμμή σε δυο στρατόπεδα. Το ένα ήταν και θα είναι πάντα του γιατρού και το άλλου του δημάρχου του 2ου μεγαλύτερου δήμου της βορείου Ελλάδος και διαπίστωσα -από μέσα- πόσο δύσκολος και πολυμέτωπος είναι ο αγώνας να στηρίξουμε – την τοπική μας κοινωνία , η οποία αναγκαστικά πρέπει να μείνει ασφαλείς στο σπίτι. Γιατί, για να νικήσεις αυτόν τον εχθρό πρέπει μαζί με τα τεχνικά μέσα να έχεις κι ένα μεγάλο απόθεμα ψυχικών αντιστάσεων κι εμείς ευτυχώς αυτό το είχαμε με όλες οι αντιδημαρχίες μας και όλους τους υπαλλήλους μας. Ο ιστορικός του μέλλοντος θα γράψει ότι σ αυτόν τον υγειονομικό πόλεμο μαζί με τους γιατρούς και τους νοσηλευτές ήταν και όλη η Τοπική Αυτοδιοίκηση της χώρας με όλα τα μέσα διέθετε ο κάθε Δήμος. Στέλνω από καρδιάς ένα μήνυμα στους συνδημότες : Ο ΔΗΜΟΣ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ ΔΙΠΛΑ ΣΑΣ. ΟΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΜΑΣ ΕΙΝΑΙ ΣΕ ΕΤΟΙΜΟΤΗΤΑ. ΑΠ ΑΥΤΗΝ ΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ ΔΕΝ ΠΕΡΙΣΣΕΥΕΙ ΚΑΝΕΙΣ. ΑΥΤΗ Η ΠΑΤΡΙΔΑ ΜΑΣ ΧΡΕΙΑΖΕΤΑΙ ΟΛΟΥΣ ΕΝΩΜΕΝΟΥΣ, ΔΥΝΑΤΟΥΣ ΚΑΙ ΝΙΚΗΤΕΣ ΟΠΩΣ ΠΑΝΤΑ ΣΤΗΝ ΙΣΤΟΡΙΑ ΜΑΣ»
Η Αντιδήμαρχος Κοινωνικής Προστασίας-Δημόσιας Υγείας- ΚΕΠ κ. Φωτεινή Πεσματζόγλου Δεβετζή επεσήμανε «Τέτοιες μέρες πριν από 200 Χρόνια, οι πρόγονοι μας γεμάτοι από αισθήματα ενθουσιασμού για την ΑΝΕΞΑΡΤΗΣΙΑ και αγάπης προς την ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ της πατρίδος, ξεσηκώθηκαν και ξεχύθηκαν στα βουνά για να πολεμήσουν και να νικήσουν τον ορατό εχθρό, με οδηγό τους την Υπέρμαχο Στρατηγό μας. Σήμερα 200 χρόνια μετά την επανάσταση, ο ιστορικός του μέλλοντος θα γράψει ότι εμείς οι απόγονοι τους – συνεχιστές της ίδιας ιστορίας- σε μια χρονιά σταθμό κι ορόσημο για τον απανταχού ελληνισμό βρίσκονται και πάλι σε θέση μάχης σε έναν παγκόσμιο υγειονομικό πόλεμο, μ' ένα αόρατο εχθρό τον οποίο πολεμούν εγκλωβισμένοι μέσα από την ασφάλεια του σπιτιού τους, γεμάτοι όμως ανασφάλεια , φόβο και μοναξιά Ως αντιδήμαρχος μιας αντιδημαρχίας που όχι απλώς δεν μπήκε σε αναστολή αλλά υπερλειτουργεί 24ωρες το 24ωρο δηλώνω ανεπιφύλακτα ότι όλοι οι δήμοι σε όλη τη χώρα τα ίδια κάνουμε, τρέχουμε από το πρωί μέχρι το βράδυ, προσπαθούμε να είμαστε παντού, να εξυπηρετήσουμε όλους τους συνδημότες μας, να βρούμε λύσεις ακόμη κι εκεί που δεν υπάρχουν. Λάθη γίνονται, ελλείψεις και παραλήψεις υπάρχουν και θα υπάρχουν. Η Ελλάδα μας ποτέ δεν θα πεθάνει όχι γιατί έχει ακριβό στρατιωτικό εξοπλισμό αλλά γιατί έχει θα έχει πάντα στα μετόπισθεν ως Θεία προστασία ανθρώπινες δυνάμεις, αφανείς ηρωες της διπλανής πόρτας που στα δύσκολα ανοίγουν την καρδιά τους και δίνουν από το υστέρημα τους για τον συνάνθρωπο που θέλει στήριξη. Σ αυτούς τους αφανείς ηρωες συνδημότες μας, αξίζει ο έπαινος της σημερινής εκδήλωσης».
Ο Αντιδήμαρχος Οικονομικών- Πρόεδρος ΔΗ.Κ.Ε.Κ-Ε κ. Κώστας Αμανατιάδης, δήλωσε «Με παρακαθήκη μας, τα λόγια του Μακρυγιάννη, στο δήμο μας από την πρώτη μέρα της εφαρμογής των μέτρων του ΕΟΔΥ, ΕΝΩΣΑΜΕ ΤΗΝ ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ ΤΟΥ «ΕΓΩ», ΜΕ ΤΗΝ ΣΥΛΛΟΓΙΚΗ ΥΠΕΥΘΥΝΟΤΗΤΑ ΤΟΥ «ΕΜΕΙΣ» και με τις οδηγίες του Δημάρχου μας κ. Κλεάνθη Μανδαλιανού ήμασταν και θα ήμαστε στην πρώτη γραμμή – σ έναν πόλεμο μ έναν αόρατο εχθρό. Κάθε μέρα εδώ και έναν χρόνο με όλους τους δημοτικούς μας υπαλλήλους τους οποίους και ευχαριστούμε πολύ με όλες μας τις αντιδημαρχίες μας και την δημοτική μας επιχείρηση, δίνουμε πολλές καθημερινές μικρές τοπικές μάχες. Εύχομαι του χρόνου όλα αυτά που ζούμε σήμερα να είναι μια κακιά ανάμνηση αλλά και μια χρήσιμη εμπειρία για τον καθένα μας σε κάθε επίπεδο της ζωής μας, να γιορτάσουμε , να τιμήσουμε και να αποτίσουμε φόρο τιμής στους ήρωες μας και να ξαναγεμίσουμε τους ναούς μας με πρώτο τον δικό μας πανηγυρίζοντα ναό στην πλατεία μας τον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου Με οδηγό μας την Υπέρμαχο Στρατηγό και σύμβολο μας τα λόγια του στρατηγού Μακρυγιάννη φέτος αγωνιζόμαστε τηρούμε τα μέτρα και κρατάμε τις αποστάσεις για να γιορτάσουμε του χρόνου ΟΛΟΙ ΜΑΖΙ – όπως παλιά. Για λίγο ακόμη -από όλους – λίγη υπομονή. Η ιστορία – μας- δείχνει ότι η ΝΙΚΗ είναι πάντα δική μας, όταν ήμαστε ενωμένοι».
Το θέμα « Ιωάννης Καποδίστριας – Πως αντιμετώπισε την πρώτη καραντίνα στην Ελλάδα το 1828. Οι επιδημίες από τον μεσαίωνα μέχρι σήμερα » Με νόμο του Ι. Καποδίστρια η πρώτη καραντίνα 50 ημερών στην Ελλάδα Άρθρο 285 του 1828. – Το κλείσιμο των εκκλησιών , των καφενείων , η ιχνηλάτηση, οι ζώνες και τα απαγορευτικά μέτρα – Η αντιμετώπιση των επιδημιών από τον Μεσαίωνα μέχρι σήμερα- οι εμβολιασμοί» ανέπτυξε ο κ. Ιωάννης Κιουμής Καθηγητής Πνευμονολογίας Λοιμωξιολογίας Διευθυντής Κλινικής Αναπνευστικής Ανεπάρκειας ΑΠΘ Γ.Ν.Θ.Γ Παπανικολάου, ο οποίος μεταξύ άλλων τόνισε « Το πέρασμα από τον άνθρωπο-κυνηγό στον άνθρωπο-αγρότη πριν από 10.000 χρόνια αποτέλεσε σημείο καμπής στην εξέλιξη της ανθρώπινης κοινωνίας, όμως παράλληλα διευκόλυνε την εμφάνιση επιδημιών από διάφορα λοιμώδη νοσήματα. Τα σημαντικότερα από αυτά, που αποτέλεσαν μάστιγες στις ζωές των ανθρώπων, ήταν η ελονοσία, η πανώλης, ή λέπρα, η φυματίωση, ή χολέρα, η ευλογιά και η γρίπη. Οι επιδημίες που ορισμένες φορές έφθαναν στο επίπεδο της πανδημίας, εκτός από τις σημαντικές επιπτώσεις που επέφεραν στο ατομικό επίπεδο, λειτούργησαν και λειτουργούν ακόμη σαν εργαλεία που σμιλεύουν την ιστορία του ανθρώπου. Η απόλυτη επικράτηση του ανθρώπου στη φύση και τους πόρους που αυτή διαθέτει, παρά τις τεράστιες εξελίξεις της ιατρικής, φαίνεται να σχετίζεται με την ανάπτυξη επιδημιών. Με τη σειρά τους οι επιδημίες επιφέρουν σημαντικές ανατροπές στην οικονομία, τα συστήματα υγείας, την εκπαίδευση, τις κρατούσες ηθικές αξίες και τελικά στην παγκόσμια ασφάλεια.
«Από τον μεσαίωνα, μέχρι τις ημέρες μας, η Ευρώπη δοκιμάσθηκε από σημαντικές επιδημίες/πανδημίες με κύριους πρωταγωνιστές την πανώλη, τη χολέρα και πιο πρόσφατα τη γρίπη. Ορισμένες από αυτές τις επιδημίες όπως εκείνη της πανώλης, του λεγόμενου «Μαύρου θανάτου» και η πανδημία της Ισπανικής γρίπης διέλυσαν ή έφεραν στα όριά του την ακεραιότητα του κοινωνικού ιστού. Ο ευρύτερος Ελληνικός χώρος, όπως ήταν φυσικό, δοκιμάσθηκε από αυτές τις επιδημίες πληρώνοντας σημαντικό κόστος. Η επιβολή περιοριστικών μέτρων με τη μορφή της καραντίνας αποτέλεσαν το σημαντικότερο εργαλείο που διέθετε η ανθρωπότητα για την αντιμετώπιση των υγειονομικών κρίσεων καθώςέπρεπε να αντιμετωπισθούν λοιμώξεις για τις οποίες δεν υπήρχε αποτελεσματική θεραπεία. Οι κανόνες της καραντίνας εξελίχθηκαν με την πάροδο των αιώνων, όμως το εργαλείο αυτό παραμένει ακόμη και σήμερα (βλέπε πανδημία COVID-19) απόλυτα χρήσιμο.
Στην Ελλάδα του 1828 που βρίσκονταν εξουθενωμένη από τις βαριές συνέπειες του απελευθερωτικού αγώνα ξέσπασε επιδημία πανώλης με σημεία εκκίνησης τα νησιά Ύδρα και Σπέτσες.
Ο κυβερνήτης Ιωάννης Καποδίστριας, πολιτικός και γιατρός, είχε πρόσφατα αναλάβει την ανασυγκρότηση της διαλυμένης χώρας, έπρεπε να ενεργήσει άμεσα και αποτελεσματικά, ώστε η επιδημία να μη λάβει απόλυτα καταστροφικές διαστάσεις.
Ο Ι. Καποδίστριας επέδειξε αξιοθαύμαστες οργανωτικές ικανότητες και επέβαλε αποφασιστικά κανόνες καραντίνας στις προσβεβλημένες περιοχές.
Με την βοήθεια ικανών συνεργατών και ιατρών δεν δίστασε να διακόψει την κοινωνική, θρησκευτική και οικονομική ζωή εκεί όπου επιβάλλονταν, με την συγκρότηση ειδικών ναυτικών και χερσαίων μονάδων επίβλεψης, αλλά παράλληλα και με την κατά το δυνατό οικονομική στήριξη της δοκιμαζόμενης κοινωνίας.
Η σαφής σε περιεχόμενο και διάρκεια καραντίνα είχε σαφώς θετικά αποτελέσματα και οδήγησε μέσα σε λίγους μήνες στην παύση της επιδημίας και βέβαια στην απόσυρση των περιοριστικών μέτρων.
Δυστυχώς, τα σκληρά μέτρα επέφεραν σημαντικές δυσμενείς οικονομικές συνέπειες στις προσβεβλημένες περιοχές, με επίκεντρο την Ύδρα που στήριζε την ευμάρειά της στο εμπόριο και συνεισέφερε στις κοινωνικές αντιδράσεις απέναντι στον χαρισματικό κυβερνήτη.
Οι αντιδράσεις αυτές βρήκαν την τελική τους έκφραση στις 9 Οκτωβρίου 1831 με τη δολοφονία του Ιωάννη Καποδίστρια».
«Η δημόσια υγεία, η ιατρική φροντίδα και η περίθαλψη των αγωνιστών της Επανάστασης του 1821». Οι ιατροί, οι πρακτικοί ιατροί, οι ιατροφαρμακοποιοί, οι Κομπογιαννίτες και οι τσαρλατάνοι.- Όταν «Καλό βόλι» σήμαινε …κι έναν …γρήγορο, ανώδυνο θάνατο!» ήταν το θέμα που ανέπτυξε ο κ. Θεόδωρος Δαρδαβέσης– Κοσμήτορας Σχολής Επιστημών Υγείας ΑΠΘ, καθηγητής Ιατρικής Σχολής ΑΠΘ, ο οποίος αναφέρθηκε εκτενώς στις συνθήκες υγιεινής διαβίωσης, ένδυσης και διατροφής, της συντριπτικής πλειοψηφίας των υπόδουλων Ελλήνων, οι οποίες όπως τόνισε ήταν άθλιες την περίοδο της διεξαγωγής του αγώνα, ευνοώντας την εκδήλωση σοβαρών ασθενειών, από τις οποίες οι κυριότερες ήταν η δυσεντερία, η χολέρα, η πανώλη, η ευλογιά και η ελονοσία, που προκάλεσαν αθροιστικά περισσότερους θανάτους, συγκριτικά με τις απώλειες στα πεδία των μαχών. Καθ όλη την διάρκεια του απελευθερωτικού αγώνα του 1821 οι περισσότεροι θάνατοι προήλθαν από επιδημίες και όχι στο πεδίο των μαχών. Οι πολιορκημένοι του Μεσολογγίου μετά την εξάντληση των αποθεμάτων τροφίμων αναγκάστηκαν να καταναλώσουν όλα τα κατοικίδια ζώα που υπήρχαν, ενώ κάποιοι στην απόγνωσή τους κατέφυγαν στη νεκροφαγία. Έπιναν νερό από δεξαμενές που ήταν γεμάτες πτώματα. .. Στην αρχή κατανάλωσαν όλα τα κατοικίδια ζώα που υπήρχαν, όπως άλογα, μουλάρια, γαϊδούρια, καμήλες, σκύλους, γάτες, στη συνέχεια ποντικούς και κάθε άλλο «ακάθαρτο ζώο», ενώ χρησιμοποιήθηκαν ακόμα και δέρματα ζώων για τον κορεσμό της πείνας. Στην απόγνωσή τους κάποιοι κατέφυγαν στη νεκροφαγία πτωμάτων και μάλιστα συγγενών τους. Η ακατάλληλη διατροφή προκαλούσε δυσεντερία, που εξαντλούσε ακόμη περισσότερο τους αποδυναμωμένους οργανισμούς των αγωνιστών του 1821, ενώ έκδηλα ήταν τα συμπτώματα αβιταμινώσεων, κυρίως από την έλλειψη της βιταμίνης C, που προκαλούσε σκορβούτο . Η πρώτη καταγεγραμμένη επιδημία μετά την κήρυξη της επανάστασης εκδηλώθηκε στην Τρίπολη, είχε ως αιτία τον εξανθηματικό τύφο και προκάλεσε περίπου 3.000 θανάτους, ενώ επιδημία τύφου εκδηλώθηκε, αργότερα, στο Ναύπλιο και σε άλλες πόλεις που τελούσαν υπό πολιορκία. Η διατροφή των αγωνιζομένων Ελλήνων περιλάμβανε κυρίως ψωμί, παξιμάδια, βρασμένο καλαμπόκι και σπανιότερα κρέας και ψάρια. Περιλάμβανε, επίσης, κρασί και ρακή, ενώ το λάδι, φαίνεται, ότι ήταν το μόνο προϊόν διατροφής, που υπήρχε σε επάρκεια καθ' όλη τη διάρκεια του αγώναΗ πρόσβαση σε αποθέματα υγιεινού πόσιμου νερού ήταν συχνά προβληματική, είτε γιατί δεν επαρκούσαν οι διαθέσιμες ποσότητες για τις υφιστάμενες ανάγκες είτε γιατί ο εχθρός κυρίευε τις πηγές υδροδοσίας και ανέκοπτε την ύδρευση πόλεων και περιοχών, που τελούσαν υπό τον έλεγχο των Ελλήνων. Οι πολιορκημένοι του Μεσολογγίου έπιναν το γλυφό νερό της λιμνοθάλασσας, των λίγων πηγαδιών και των δύο δεξαμενών που ήταν γεμάτα πτώματα. Για το θέμα αυτό ο Κασομούλης αναφέρει στα «Απομνημονεύματά» του, τα εξής: «…το νερό των δεξαμενών είχεν γίνει ένα μίγμα αλλόκοτον· ότι ήθελες μέσα εύρισκες· μυαλά, εντόσθια, αίμα, κεφάλια – και οι Έλληνες έπιναν και υπέμνεσκαν με όλην την αδιαφορίαν. Για τους τραυματίες των μαχών οι ιατρικές πράξεις και διαδικασίες, όπως είναι η χορήγηση αναισθησίας, η μετάγγιση αίματος, η ασηψία, η αντισηψία ήταν παντελώς άγνωστες. Για τη συρραφή τραυμάτων, που εξωτερικά καθαρίζονταν με ρακή, εκτός από βελόνα και κοινή κλωστή, χρησιμοποιούνταν μυρμήγκια. Οι ανεπαρκείς υποδομές νοσηλευτικής φροντίδας, ο περιορισμένος αριθμός του υγειονομικού προσωπικού και οι σοβαρές ελλείψεις σε φαρμακοεπιδεσμικό υλικό, αναδεικνύουν παράλληλα τη δύναμη ψυχής των ιατρών εκείνων που προσέφεραν τις υπηρεσίες τους στον αγώνα. Κυρίως, όμως, αναδεικνύουν την πίστη του σκλαβωμένου γένους για το όραμα της ελευθερίας, το οποίο με τις στερήσεις, τους αγώνες και το αίμα έγινε πράξη, επιβεβαιώνοντας τους στίχους: "…Η μεγαλοσύνη στα Έθνη δεν μετριέται με το στρέμμα, με της καρδιάς το πύρωμα μετριέται και το αίμα"»,
Τα γνωστά σε όλους διαχρονικά και αγαπημένα δημοτικά -επετειακά- τραγούδια :
«40 παλληκάρια», « Ο Θούριος του Ρήγα» «Να' τανε το ΄21», «Ας κρατήσουν οι χοροί», θα ερμηνεύσουν από το ΩΔΕΙΟ « ΕΝ ΤΕΧΝΗ» Φωνή- Γιώργος Σαλονικιώτης, Σαντούρι-Φωνή Μαριάνθη Τσιβούλα, Μπουζούκι Ηλίας Παπαδόπουλος, Κιθάρα Δημήτρης Τσιβούλας
. Χορηγός ΩΔΕΙΟ « ΕΝ ΤΕΧΝΗ»
Η εκδήλωση μεταδόθηκε από το κανάλι του δήμου Κορδελιού Ευόσμου στο youtube https://m.youtube.com/channel/UCteaArGHIt3ci5Wyuf9FyQA?fbclid=IwAR1Ej25TOoOC8DXhdRoH6IgXjXugWVjZKDesQc-tm_O52G5PzNKMfvFuO08#_blank
και από τη σελίδα του ενημερωτικού site NEWS.MAKEDONIAS.GR στο facebook που ήταν και χορηγός επικοινωνίας της εκδήλωσης (https://www.facebook.com/newsmakedonias
Οργάνωση- Συντονισμός- Παρουσίαση:
Νίκη Στρατηλάτη Δημοσιογράφος Συγγραφέας